Adolf Hitler

Adolf Hitler – Führer

20.04.1889 – 30.04.1945 przywódca, Führer III Rzeszy odpowiedzialny za wybuch oraz część zbrodni II Wojny Światowej.

W tym artyku przeczytasz o:

Przywódca (Führer) niemieckiego faszyzmu, zwany od jego nazwiska hitleryzmem, dyktator III Rzeszy, osobiście odpowiedzialny za zbrodnie popełnione przez reżim, którego był twórcą.

Dzieciństwo i młodość Adolfa Hitlera

Adolf Hitler urodził się 20 kwietnia 1889 roku w Braunau am Inn w Austrii. Jego dzieciństwo było trudne i miało wpływ na jego późniejsze życie i osobowość. Oto kilka faktów dotyczących dzieciństwa Hitlera i jego stosunków z rodzicami:

Rodzice Hitlera

Ojciec Adolfa Hitlera, Alois Hitler, był urzędnikiem celnym o trudnym charakterze, znanym z surowości wobec dzieci i żony. Urodził się jako nieślubne dziecko Marii Schicklgruber i początkowo nosił nazwisko matki. Dopiero w wieku 39 lat przyjął nazwisko Hitler, co miało znaczenie dla późniejszych losów jego syna. Alois był trzykrotnie żonaty, a Klara Pölzl – matka Adolfa – była jego trzecią żoną. Małżeństwo Aloisa i Klary było nietypowe, gdyż Klara była dużo młodsza od swojego męża i pełniła początkowo rolę jego gospodyni domowej. Alois był apodyktyczny i rzadko okazywał uczucia, co w połączeniu z jego autorytarnym podejściem do wychowywania dzieci miało duży wpływ na młodego Adolfa.

Z siedmiorga dzieci, które Klara urodziła, tylko dwoje przeżyło dzieciństwo: Adolf i jego młodsza siostra Paula. Wczesna śmierć pozostałego rodzeństwa, a także częste przeprowadzki rodziny z powodu pracy Aloisa, miały destabilizujący wpływ na życie młodego Adolfa.

Relacje młodego Adolfa z ojcem

Relacje Adolfa z ojcem były bardzo napięte. Alois oczekiwał, że jego syn pójdzie w jego ślady i zostanie urzędnikiem państwowym, co nie było zgodne z marzeniami Adolfa, który od najmłodszych lat interesował się sztuką i pragnął zostać malarzem. Surowość ojca i jego nieustanne naciski doprowadzały do częstych konfliktów między nimi. Adolf, zamiast dostosowywać się do wymagań ojca, często buntował się, co dodatkowo pogarszało ich relacje.

Alois zmarł nagle w styczniu 1903 roku na skutek krwotoku płucnego, kiedy Adolf miał zaledwie 13 lat. Śmierć ojca miała znaczący wpływ na przyszłe decyzje Adolfa, ponieważ od tego momentu stracił główny autorytet w swoim życiu i przestał być zmuszany do podążania ścieżką kariery urzędnika. Po śmierci ojca jego relacje z matką stały się jeszcze bliższe.

Bliskość z matką

Matka Adolfa Hitlera, Klara Hitler, była osobą zupełnie odmienną od swojego męża. Cicha, opiekuńcza i głęboko religijna, była dla Adolfa najważniejszą osobą w jego dzieciństwie. Po śmierci ojca to na Klarze spoczął ciężar wychowywania dzieci, a jej troskliwa natura sprawiła, że Adolf darzył ją wyjątkowym uczuciem. Matka była dla niego wzorem dobroci i poświęcenia, a jej wpływ na niego był ogromny. W późniejszych latach Hitler wielokrotnie wspominał ją jako jedyną osobę, która w pełni go rozumiała.

Klara wspierała zainteresowania artystyczne syna i pozwalała mu rozwijać swoje pasje. W 1907 roku, gdy Adolf miał 18 lat, jego matka zachorowała na raka piersi. Przez ostatnie miesiące życia Klary Adolf opiekował się nią, towarzysząc jej podczas choroby i czuwając przy jej łóżku. Śmierć matki w grudniu 1907 roku była dla niego ogromnym ciosem i pozostawiła trwały ślad w jego psychice. Po jej śmierci Adolf pogrążył się w depresji i przez pewien czas pozostawał bez celu w życiu.

Młody Adolf Hitler – chłopięcy artysta

Od najmłodszych lat Adolf Hitler przejawiał duże zainteresowanie sztuką. Fascynowały go rysunek, malarstwo i architektura. Już jako dziecko spędzał długie godziny na szkicowaniu budynków, krajobrazów i postaci, marząc o karierze artysty. Jego zamiłowanie do sztuki spotykało się z chłodnym przyjęciem ojca, który uważał, że Adolf powinien wybrać „poważny” zawód, najlepiej w administracji państwowej. Ojciec, jako urzędnik celny, postrzegał sztukę jako niepewną i niewartą przyszłość, co prowadziło do dalszych napięć między nimi.

Mimo braku wsparcia ze strony ojca Hitler nadal rozwijał swoje umiejętności artystyczne. Jego zainteresowanie sztuką nie ograniczało się jedynie do malowania – był zafascynowany historią sztuki, architekturą oraz kulturą niemiecką. W szczególności imponowały mu monumentalne budowle i klasyczne wzorce architektoniczne.

Gdy w 1907 roku Adolf ukończył szkołę średnią, postanowił zrealizować swoje marzenie o zostaniu artystą. Wyjechał do Wiednia, gdzie zamierzał ubiegać się o przyjęcie do prestiżowej Akademii Sztuk Pięknych. Był pewny swoich zdolności i wierzył, że bez trudu dostanie się na uczelnię. Niestety, rzeczywistość okazała się zupełnie inna – komisja egzaminacyjna odrzuciła jego podanie, uznając, że nie posiada wystarczających umiejętności. Szczególnie krytycznie oceniono jego brak talentu do przedstawiania postaci ludzkich. Było to dla niego wielkie rozczarowanie, które miało wpływ na jego dalsze losy. Niepowodzenie to nie tylko zburzyło jego plany, ale także pogłębiło jego frustrację i poczucie odrzucenia.

Hitler próbował jeszcze raz, w 1908 roku, ponownie aplikować do Akademii, jednak również tym razem został odrzucony. Od tego momentu jego życie nabrało zupełnie innego kierunku – porzucił marzenia o karierze artystycznej i rozpoczął trudny okres życia w Wiedniu, gdzie zmagał się z biedą i samotnością.

Różne przeprowadzki Hitlera

Wczesne lata życia Adolfa Hitlera były naznaczone częstymi przeprowadzkami. Z powodu pracy ojca, który jako urzędnik celny musiał zmieniać miejsce zamieszkania zgodnie z obowiązkami zawodowymi, rodzina Hitlerów często przenosiła się z jednego miasta do drugiego. Pierwszym miejscem, w którym Adolf spędził dzieciństwo, było rodzinne Braunau am Inn, położone na granicy Austrii i Niemiec. W 1892 roku, gdy miał zaledwie trzy lata, rodzina przeprowadziła się do Passau w Niemczech, a kilka lat później do Leonding w Górnej Austrii. W 1895 roku Alois przeszedł na wcześniejszą emeryturę, ale rodzina nadal zmieniała miejsce zamieszkania – najpierw przeniosła się do Lambach, a następnie do Linzu.

Ciągłe zmiany otoczenia miały wpływ na młodego Adolfa. Brak stabilności i poczucia przynależności sprawił, że chłopiec często czuł się wyobcowany i odizolowany od rówieśników. Przeprowadzki utrudniały mu również naukę – zmiana szkół i środowiska sprawiała, że nie mógł nawiązać trwałych relacji z innymi dziećmi. W nowym miejscu musiał zaczynać wszystko od początku, co dodatkowo pogłębiało jego trudności w nauce i obniżało jego motywację do zdobywania wiedzy.

Wpływ przeprowadzek można również dostrzec w jego późniejszych poglądach. Doświadczenie życia na pograniczu Austrii i Niemiec oraz przebywania w różnych środowiskach narodowych wzbudziło w nim poczucie silnej przynależności do kultury niemieckiej i przyczyniło się do jego przekonania o konieczności zjednoczenia wszystkich Niemców pod jednym sztandarem.

Śmierć matki – Klary Hitler

W 1907 roku, gdy Adolf Hitler miał 18 lat, jego życie zmieniło się na zawsze. Jego ukochana matka, Klara Hitler, zachorowała na raka piersi. Adolf, który był z nią bardzo silnie związany emocjonalnie, z trudem znosił widok cierpiącej matki. Choroba postępowała szybko, a mimo podjętego leczenia nie udało się uratować Klary. Zmarła 21 grudnia 1907 roku, pozostawiając Adolfa w głębokiej rozpaczy.

Śmierć matki była dla niego ogromnym ciosem. Adolf, który od najmłodszych lat traktował matkę jako jedyną osobę, która okazywała mu miłość i zrozumienie, stracił swój główny emocjonalny filar. Po śmierci Klary stał się jeszcze bardziej zamknięty w sobie i izolował się od otoczenia. W obliczu braku bliskich relacji i poczucia osamotnienia, jego sytuacja w Wiedniu, gdzie przebywał po śmierci matki, stała się wyjątkowo trudna.

Klara Hitler została pochowana na cmentarzu w Leonding, a Adolf, choć przez wiele lat był wędrowcem bez stałego miejsca zamieszkania, regularnie odwiedzał jej grób. Utrata matki wywołała w nim nie tylko żal, ale także poczucie zagubienia. Być może to właśnie ten moment stał się jednym z kluczowych punktów zwrotnych w jego życiu – od chłopca, który marzył o karierze artysty, do młodego mężczyzny, który wkrótce miał szukać swojej roli w zmieniającym się świecie, coraz bardziej zdominowanym przez politykę i ideologię.

Wędrówki i życie młodego Adolfa w Wiedniu

Po śmierci matki w 1907 roku Adolf Hitler przeniósł się do Wiednia, gdzie miał nadzieję rozpocząć nowe życie i zrealizować swoje artystyczne marzenia. Stolica Austro-Węgier była wówczas jednym z najważniejszych ośrodków kulturalnych Europy, przyciągającym licznych artystów i intelektualistów. Dla młodego Hitlera, który uważał się za przyszłego malarza, Wiedeń wydawał się idealnym miejscem na rozwój kariery. Niestety, jego pobyt w tym mieście okazał się pełen rozczarowań i trudności.

Hitler próbował dostać się na prestiżową Akademię Sztuk Pięknych w Wiedniu, jednak dwukrotnie nie przeszedł egzaminów wstępnych – najpierw w 1907, a potem w 1908 roku. Komisja egzaminacyjna uznała, że jego prace, choć dobrze wykonane pod względem architektonicznym, nie spełniały wymagań artystycznych ze względu na brak umiejętności przedstawiania postaci ludzkich. Odrzucenie przez akademię było dla niego druzgocące. Był pewien swoich zdolności i planował, że właśnie sztuka zapewni mu przyszłość. Niepowodzenie to wpłynęło na jego dalsze życie, zwiększając frustrację i poczucie odrzucenia przez społeczeństwo.

Bez formalnego wykształcenia i bez perspektyw na pracę jako artysta, Hitler zmuszony był podjąć różne zajęcia, aby przetrwać. Próbował zarabiać na życie, malując i sprzedając pocztówki oraz tworząc drobne obrazy przedstawiające wiedeńskie ulice i budynki. Jego prace sprzedawano głównie turystom i przypadkowym przechodniom, jednak zarobki były niewystarczające, aby zapewnić mu godne życie. Ostatecznie, w latach 1909–1913, większość czasu spędził w biedzie, często przebywając w schroniskach dla bezdomnych i tanich noclegowniach.

Okres życia w Wiedniu był dla Hitlera kluczowy, jeśli chodzi o rozwój jego światopoglądu. To właśnie wtedy zaczęły kształtować się jego skrajne poglądy polityczne, nacjonalistyczne i antysemickie. Wiedeń, będący wielokulturową metropolią, był domem dla wielu grup narodowych i etnicznych, w tym dużej społeczności żydowskiej. Hitler, wcześniej nieprzejawiający wyraźnych tendencji antysemickich, zaczął dostrzegać w Żydach „wroga wewnętrznego” i obarczać ich odpowiedzialnością za własne niepowodzenia oraz problemy społeczne i ekonomiczne Cesarstwa Austro-Węgierskiego. W swoich późniejszych pismach, w tym w „Mein Kampf”, wielokrotnie wspominał o wpływie, jaki ten okres miał na ukształtowanie jego przekonań.

Niepowodzenia osobiste i bieda, w jakiej żył, sprawiły, że stał się człowiekiem zgorzkniałym i coraz bardziej odizolowanym od otoczenia. Jednocześnie chłonął idee skrajnych nacjonalistów, takich jak Georg von Schönerer, oraz wpływy antysemickiego burmistrza Wiednia, Karla Luegera, który używał antyżydowskiej retoryki w swojej polityce. To połączenie osobistych frustracji i radykalnych idei politycznych stworzyło podwaliny pod późniejszy fanatyzm Hitlera.

Dzieciństwo pełne trudności

Dzieciństwo Adolfa Hitlera było naznaczone wieloma trudnościami. Jego ojciec, Alois Hitler, był surowym, wymagającym i autorytarnym człowiekiem, który oczekiwał od syna podporządkowania się jego woli i kontynuowania rodzinnej tradycji pracy w administracji państwowej. Adolf jednak od najmłodszych lat wykazywał buntowniczy charakter i niechęć do narzuconych zasad, co prowadziło do częstych konfliktów z ojcem.

Zupełnie inaczej wyglądały jego relacje z matką, Klarą Hitler, która była osobą ciepłą, opiekuńczą i pełną miłości wobec dzieci. Bliska więź z matką sprawiła, że jej śmierć w 1907 roku była dla Adolfa ogromnym ciosem, po którym nigdy w pełni się nie otrząsnął. Strata jedynej osoby, która okazywała mu bezwarunkowe wsparcie, wpłynęła na jego psychikę, pogłębiając izolację i poczucie samotności.

Te trudne doświadczenia z dzieciństwa, zarówno napięte relacje z ojcem, jak i strata ukochanej matki, odegrały znaczącą rolę w ukształtowaniu osobowości Hitlera. Można przypuszczać, że właśnie brak stabilności emocjonalnej i niepowodzenia w młodości były jednym z czynników, które doprowadziły do jego późniejszego fanatyzmu i obsesji na punkcie zdobycia władzy.

Edukacja i nieukończona szkoła średnia Hitlera

Adolf Hitler nigdy nie ukończył szkoły średniej. Już w młodym wieku wykazywał niechęć do nauki przedmiotów ścisłych i często popadał w konflikty z nauczycielami, którzy oceniali go jako przeciętnego ucznia bez większych perspektyw. Jego zainteresowania ograniczały się głównie do sztuki i historii, podczas gdy zaniedbywał matematykę i przedmioty techniczne. Po śmierci ojca w 1903 roku przestał przykładać jakąkolwiek wagę do nauki, co doprowadziło do jego ostatecznego odejścia ze szkoły w wieku 16 lat, bez zdobycia świadectwa ukończenia.

Wyjazd do Monachium i początek I wojny światowej

W 1913 roku Hitler postanowił opuścić Wiedeń i wyjechać do Monachium w Niemczech. Powody jego decyzji nie były do końca jasne, choć sam Hitler w późniejszych latach twierdził, że wyjazd wynikał z chęci przebywania wśród Niemców i życia w prawdziwie niemieckim środowisku, którego brakowało mu w wielokulturowym Wiedniu. Nie bez znaczenia był również fakt, że unikał poboru do armii austriackiej, której nie darzył szacunkiem.

Adolf Hitler podczas I wojny światowej

Adolf Hitler rozpoczął swoją karierę wojskową w sierpniu 1914 roku, gdy wybuchła I wojna światowa. Mimo że formalnie był obywatelem Austro-Węgier, z powodów politycznych i osobistych nie chciał służyć w armii austriackiej, którą uważał za „zbieraninę różnych narodowości”. Zamiast tego zgłosił się jako ochotnik do armii niemieckiej i został przyjęty do 16. Pułku Bawarskich Rezerwowych, znanego również jako „Lista Regiment”. Decyzja o wstąpieniu do wojska była dla niego przełomowa – pozwoliła mu odnaleźć cel w życiu i dała poczucie przynależności do wspólnoty narodowej, co wpłynęło na jego późniejsze życie i poglądy.

Wstąpienie do armii i pierwsze doświadczenia wojenne

Po zgłoszeniu się jako ochotnik Hitler przeszedł podstawowe szkolenie wojskowe i we wrześniu 1914 roku został wysłany na front zachodni we Francji i Belgii. Początkowo pełnił rolę zwykłego żołnierza piechoty, jednak szybko przydzielono go do bardziej niebezpiecznego zadania – został kurierem w sztabie pułku. Funkcja ta polegała na przenoszeniu rozkazów i wiadomości pomiędzy dowództwem a jednostkami znajdującymi się na linii frontu, co wiązało się z dużym ryzykiem, ponieważ kurierzy musieli wielokrotnie przemierzać pole walki pod ostrzałem wroga.

Hitler okazał się odważnym i zdyscyplinowanym żołnierzem, co zostało zauważone przez jego przełożonych. Mimo trudnych warunków, w jakich służył, wykazywał się dużą determinacją i nie unikał niebezpiecznych zadań. Jego zachowanie na froncie sprawiło, że cieszył się dobrą opinią wśród swoich dowódców, choć był raczej wyobcowany od reszty żołnierzy. Koledzy z pułku wspominali go jako samotnika, który unikał towarzyskich rozmów i koncentrował się na swoich obowiązkach.

Rana odniesiona podczas bitwy pod Sommecourt

W 1916 roku, podczas jednej z kluczowych bitew na froncie zachodnim – bitwy nad Sommą, Hitler został ciężko ranny w wyniku wybuchu pocisku artyleryjskiego. Odniósł obrażenia biodra i uda, które wymagały długotrwałego leczenia w szpitalu polowym, a później w klinice w Niemczech. Pobyt w szpitalu trwał kilka miesięcy, co było dla niego trudnym doświadczeniem. Po wyzdrowieniu, mimo wcześniejszych ran, Hitler poprosił o powrót na front, co spotkało się z aprobatą jego przełożonych.

Służba Hitlera na froncie wschodnim

Po powrocie do służby Hitler został przeniesiony na front wschodni, gdzie walczył przeciwko wojskom rosyjskim. W tym okresie Niemcy, odnosząc liczne sukcesy militarne, przesuwali swoje linie frontu głęboko na wschód. Hitler uczestniczył w walkach na terenach dzisiejszej Polski, Białorusi i Ukrainy. Chociaż działania wojenne na froncie wschodnim były mniej intensywne niż na froncie zachodnim, warunki życia były równie trudne – żołnierze musieli zmagać się z ciężkim klimatem, brakiem zaopatrzenia oraz chorobami.

Medal Żelaznego Krzyża i inne odznaczenia

Podczas swojej służby wojskowej Hitler kilkakrotnie wykazał się odwagą na polu walki, co zostało nagrodzone przez dowództwo. W 1914 roku otrzymał Medal Żelaznego Krzyża II klasy, a w 1918 roku, za szczególne zasługi jako kurier i wykazanie się odwagą podczas jednej z operacji bojowych, został odznaczony Medalem Żelaznego Krzyża I klasy – odznaczeniem przyznawanym stosunkowo rzadko szeregowym żołnierzom.

Medale te były dla Hitlera powodem do dumy i wielokrotnie wspominał je w swoich późniejszych przemówieniach. Otrzymanie Żelaznego Krzyża I klasy miało również symboliczne znaczenie dla jego późniejszej kariery politycznej – przedstawiał je jako dowód swojego oddania dla Niemiec i gotowości do poświęcenia.

Trauma gazowa i koniec wojny

Pod koniec wojny, w październiku 1918 roku, podczas walk w Belgii, Hitler został ranny po raz drugi – tym razem w wyniku ataku gazowego przeprowadzonego przez aliantów. Został zatruty gazem musztardowym, co spowodowało poważne uszkodzenie oczu i czasową utratę wzroku. Trafił do szpitala wojskowego w Pasewalku na północy Niemiec, gdzie przebywał do końca wojny.

To właśnie w czasie pobytu w szpitalu dotarła do niego wiadomość o kapitulacji Niemiec i podpisaniu rozejmu w Compiègne. Dla Hitlera była to chwila ogromnego szoku i rozpaczy – nie potrafił pogodzić się z przegraną Niemiec, którą postrzegał jako wynik zdrady wewnętrznej. W swoich późniejszych przemówieniach wielokrotnie nawiązywał do tego momentu, twierdząc, że Niemcy nie zostały pokonane na polu bitwy, lecz zdradzone przez polityków i rewolucjonistów wewnątrz kraju.

Doświadczenia wojenne jako fundament światopoglądu Hitlera

Udział w I wojnie światowej miał ogromny wpływ na światopogląd Hitlera. W ciągu czterech lat wojny doświadczył nie tylko trudów życia na froncie, ale także upadku Cesarstwa Niemieckiego, co uznał za największą tragedię swoich czasów. Wojna była dla niego szkołą życia, która utwierdziła go w przekonaniu o konieczności odbudowy potęgi Niemiec i stworzenia silnego państwa narodowego.

Doświadczenia wojenne przyczyniły się do narodzin jego radykalnych poglądów politycznych i nienawiści do demokracji oraz komunizmu, które obarczał winą za klęskę Niemiec. Już wtedy zaczął kształtować się jego antysemityzm, gdyż w propagandzie niemieckiej Żydów przedstawiano jako winnych porażki wojennej i upadku cesarstwa.

Przedłużona służba wojskowa i pierwsze kroki w polityce

Po zakończeniu wojny Hitler nie od razu wrócił do cywila. Pozostał w wojsku, gdzie został przydzielony do zadań związanych z tłumieniem wewnętrznych niepokojów w Niemczech, takich jak powstanie Spartakusa w 1919 roku. To właśnie w tym okresie, będąc w wojsku, zaczął interesować się polityką i nawiązał pierwsze kontakty z działaczami narodowymi i nacjonalistycznymi, co zapoczątkowało jego późniejszą karierę polityczną w Niemieckiej Partii Robotników, która wkrótce przekształciła się w NSDAP.

Dojście Hitlera do władzy

Dołączenie do Niemieckiej Partii Robotników (DAP) i początki NSDAP (1919–1920)

W 1919 roku Hitler został oddelegowany przez armię do śledzenia działalności różnych partii politycznych, które powstawały w Niemczech. Jedną z nich była niewielka, skrajnie nacjonalistyczna i antysemicka Niemiecka Partia Robotników (DAP), założona przez Antona Drexlera. Choć początkowo Hitler miał jedynie monitorować jej działalność, szybko zainteresował się jej programem i dołączył do partii jako członek. Wkrótce jego talent oratorski i umiejętność manipulowania tłumem sprawiły, że stał się jednym z czołowych działaczy partii.

W 1920 roku partia zmieniła nazwę na Narodowosocjalistyczną Niemiecką Partię Robotników (NSDAP), znaną później jako partia nazistowska. W tym samym roku Hitler odegrał kluczową rolę w opracowaniu jej programu, który zawierał m.in.:

nacjonalizm – dążenie do zjednoczenia wszystkich Niemców i odzyskania utraconych ziem,
antysemityzm – oskarżanie Żydów o odpowiedzialność za klęskę Niemiec, kryzys gospodarczy i szerzenie komunizmu,
antykomunizm – wrogość wobec rewolucji bolszewickiej i marksizmu,
militaryzm – odbudowa armii niemieckiej i rewizja postanowień traktatu wersalskiego, który Hitler uważał za haniebny dla Niemiec.

Pucz monachijski i więzienie Landsberg (1923–1924)

W listopadzie 1923 roku, w czasie kryzysu gospodarczego i hiperinflacji w Niemczech, Hitler uznał, że nadszedł właściwy moment do przejęcia władzy. Zorganizował nieudany zamach stanu, znany jako pucz monachijski. Razem z kilkoma innymi liderami NSDAP, w tym generałem Erichiem Ludendorffem, próbował przejąć kontrolę nad Bawarią, aby następnie maszerować na Berlin. Pucz zakończył się klęską – Hitler został aresztowany i skazany na pięć lat więzienia, jednak odsiedział jedynie dziewięć miesięcy.

Podczas pobytu w więzieniu w Landsbergu napisał pierwszą część swojej książki „Mein Kampf”, w której przedstawił swoje poglądy na temat polityki, rasizmu, potrzeby zdobycia „przestrzeni życiowej” (niem. Lebensraum) dla Niemców na wschodzie oraz plan odbudowy potęgi Niemiec.

Odbudowa NSDAP i wzrost poparcia (1925–1930)

Po wyjściu z więzienia Hitler przystąpił do odbudowy NSDAP, która w wyniku puczu została zdelegalizowana. W styczniu 1925 roku partia została ponownie zarejestrowana, a Hitler skupił się na budowaniu jej struktur oraz propagandzie. Dzięki jego umiejętnościom oratorskim i wsparciu finansowemu ze strony sympatyków partii, NSDAP zaczęła szybko rosnąć w siłę.

Hitler i jego współpracownicy stworzyli rozbudowaną machinę propagandową, której celem było zdobycie poparcia mas. Szczególny nacisk kładziono na antysemityzm, rewizję traktatu wersalskiego oraz walkę z komunizmem. W latach 1928–1930, w czasie pogłębiającego się kryzysu gospodarczego, NSDAP znacząco zwiększyła swoje wpływy, zdobywając miejsca w Reichstagu (parlamencie niemieckim).

Wielki kryzys i dojście Hitlera do władzy (1930–1933)

Wielki kryzys gospodarczy, który rozpoczął się w 1929 roku, pogłębił problemy Niemiec i zwiększył niezadowolenie społeczne. NSDAP, która obwiniała za kryzys zarówno polityków Republiki Weimarskiej, jak i Żydów, zdobywała coraz większe poparcie. W wyborach parlamentarnych w 1930 roku partia uzyskała 18,3% głosów, stając się drugą największą siłą polityczną w kraju.

W kolejnych latach Hitler i jego stronnicy prowadzili intensywną kampanię wyborczą, opartą na masowych wiecach, propagandzie i hasłach narodowych. W wyborach w lipcu 1932 roku NSDAP zdobyła 37,4% głosów, co uczyniło ją największą partią w parlamencie. Mimo to prezydent Paul von Hindenburg nie chciał powierzyć Hitlerowi stanowiska kanclerza, obawiając się jego radykalizmu.

Po serii kryzysów politycznych, dymisji kolejnych rządów i naciskach ze strony niemieckich elit przemysłowych i wojskowych, Hindenburg ostatecznie mianował Hitlera kanclerzem 30 stycznia 1933 roku.

Przejęcie pełni władzy i początki dyktatury (1933–1934)

Po objęciu urzędu kanclerza Hitler szybko przystąpił do umacniania swojej władzy. W lutym 1933 roku doszło do pożaru Reichstagu, który naziści wykorzystali jako pretekst do rozprawy z opozycją. Wprowadzono dekret o stanie wyjątkowym, ograniczający swobody obywatelskie i umożliwiający aresztowania bez wyroku sądowego. W marcu 1933 roku Hitler doprowadził do uchwalenia ustawy o pełnomocnictwach, która de facto uczyniła go dyktatorem, pozwalając mu rządzić za pomocą dekretów.

Po śmierci prezydenta Hindenburga w sierpniu 1934 roku Hitler połączył funkcje kanclerza i prezydenta, przyjmując tytuł Führera (wodza). Stał się niekwestionowanym przywódcą Niemiec, kontrolującym wszystkie aspekty życia politycznego, społecznego i gospodarczego.

Droga do wojny (1935–1939)

W latach 30. Hitler skoncentrował się na realizacji swoich celów politycznych i militarnych:

Rewizja traktatu wersalskiego – rozpoczęcie remilitaryzacji Niemiec w 1935 roku.
Anschluss Austrii w 1938 roku – przyłączenie Austrii do III Rzeszy.
Aneksja Sudetów i zajęcie Czechosłowacji.
Pakt Ribbentrop-Mołotow – porozumienie z ZSRR o podziale wpływów w Europie Środkowo-Wschodniej.

Der Führer – czyli Adolf Hitler podczas II wojny światowej

Cele polityczne Hitlera były jasne – dążył do zapewnienia Niemcom dominującej pozycji w Europie i zdobycia „przestrzeni życiowej” na wschodzie (niem. Lebensraum), czyli terenów, które miały służyć rozwojowi narodu niemieckiego. Oznaczało to planowaną ekspansję na obszary Europy Środkowo-Wschodniej i Związku Radzieckiego oraz podporządkowanie tych terenów niemieckiej władzy. Dążenia te były ściśle związane z ideologią nazistowską, w której kluczowe miejsce zajmowały rasizm, antysemityzm i przekonanie o wyższości rasy nordyckiej.

Decyzja o rozpoczęciu wojny miała dalekosiężne konsekwencje nie tylko dla Europy, ale i całego świata. 1 września 1939 roku, gdy niemieckie wojska przekroczyły granicę Polski, Europa stanęła w obliczu nowej wojny, której zasięg i skutki szybko przerosły najgorsze oczekiwania. Działania Hitlera doprowadziły do zniszczenia znacznej części kontynentu, załamania światowej gospodarki oraz największej tragedii XX wieku – Holocaustu.

Rozpoczęcie II wojny światowej (1939)

Po latach przygotowań do wojny, zarówno na płaszczyźnie militarnej, jak i politycznej, Adolf Hitler podjął decyzję o rozpoczęciu działań zbrojnych. Kluczowym wydarzeniem poprzedzającym wojnę było podpisanie paktu Ribbentrop-Mołotow 23 sierpnia 1939 roku, w którym Niemcy i Związek Radziecki uzgodniły podział stref wpływów w Europie Środkowo-Wschodniej. Porozumienie to zapewniło Hitlerowi czasową neutralność ZSRR, co pozwoliło mu skupić się na wojnie z Polską i państwami zachodnimi.

Atak na Polskę (1 września 1939 roku) rozpoczął II wojnę światową. Niemieckie siły zbrojne, stosując strategię wojny błyskawicznej (Blitzkrieg), szybko przełamały polską obronę i zdobyły znaczną część terytorium kraju. Równocześnie, 17 września, ZSRR wkroczył na wschodnie tereny Polski, realizując ustalenia zawarte w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow.

W wyniku tej agresji Polska została podzielona między dwóch okupantów, a 28 września 1939 roku Berlin i Moskwa podpisały traktat o granicach i przyjaźni, formalizujący nowy układ sił w Europie Środkowo-Wschodniej. Atak na Polskę zmusił Francję i Wielką Brytanię do wypowiedzenia wojny Niemcom, jednak początkowo działania zbrojne na froncie zachodnim były ograniczone.

Kampanie wojenne w Europie (1940–1941)

Po podboju Polski Hitler skoncentrował się na kolejnych celach – państwach Europy Zachodniej. Na początku 1940 roku Niemcy przeprowadziły ofensywę w Norwegii i Danii, kontrolując w ten sposób dostęp do Morza Północnego i szlaki dostaw surowców. Kampania norweska była kluczowa dla niemieckiego przemysłu zbrojeniowego, zapewniając dostęp do szwedzkiej rudy żelaza.

W maju 1940 roku Niemcy rozpoczęły atak na Francję, Belgię, Holandię i Luksemburg, stosując błyskawiczne natarcia wojsk pancernych i wsparcie lotnicze Luftwaffe. Mimo wcześniejszych przygotowań, armie zachodnich aliantów nie były w stanie powstrzymać niemieckiego ataku. W ciągu kilku tygodni Wehrmacht zajął Paryż, a 22 czerwca 1940 roku Francja podpisała zawieszenie broni. Kraj został podzielony – północna część znalazła się pod okupacją niemiecką, a południowa została przekształcona w marionetkowe państwo Vichy.

Po klęsce Francji Hitler planował inwazję na Wielką Brytanię, znaną jako operacja Lew Morski (Unternehmen Seelöwe). Jednak Brytyjczycy, pod dowództwem premiera Winstona Churchilla, stawili zacięty opór. Kluczowym elementem tej walki była bitwa o Anglię, toczona w drugiej połowie 1940 roku. Niemieckie lotnictwo nie zdołało uzyskać przewagi powietrznej, co zmusiło Hitlera do porzucenia planów inwazji.

Pod koniec 1940 roku Niemcy przystąpili do ofensywy na Bałkanach. W kwietniu 1941 roku rozpoczęto atak na Jugosławię i Grecję, które zostały szybko podbite. Kampania bałkańska miała na celu zabezpieczenie południowego skrzydła Niemiec i przygotowanie gruntu pod dalszą ekspansję na wschód.

Operacja Barbarossa i wojna na wschodzie (1941–1942)

Największym celem Hitlera od początku jego politycznej kariery było zdobycie „przestrzeni życiowej” na wschodzie, co oznaczało podbój Związku Radzieckiego. W czerwcu 1941 roku, mimo obowiązującego paktu z Moskwą, Hitler wydał rozkaz rozpoczęcia operacji Barbarossa – największej operacji militarnej w historii. W ataku na ZSRR wzięły udział trzy grupy armii:

Grupa Armii „Północ” – skierowana na Leningrad,
Grupa Armii „Środek” – atakująca Moskwę,
Grupa Armii „Południe” – zmierzająca w kierunku Kijowa i Kaukazu.

Na początku kampanii Wehrmacht odniósł spektakularne sukcesy, zajmując ogromne obszary terytorium radzieckiego i okrążając setki tysięcy żołnierzy Armii Czerwonej. Zajęto m.in. Smoleńsk, Kijów i Rostów nad Donem. Hitler wierzył, że kampania zakończy się przed nadejściem zimy.

Jednak opór Związku Radzieckiego był znacznie większy, niż Hitler i jego dowódcy przewidywali. Bitwa pod Moskwą w grudniu 1941 roku zakończyła się pierwszą poważną klęską Wehrmachtu. Sowieci, wspierani przez świeże dywizje syberyjskie, zdołali powstrzymać niemieckie natarcie i rozpoczęli kontrofensywę, zmuszając Niemców do odwrotu.

Zimą 1941/1942 roku sytuacja na froncie wschodnim uległa pogorszeniu dla Niemiec. Armie niemieckie były wyczerpane, a linie zaopatrzenia przeciążone. Hitler, wierząc w możliwość ostatecznego zwycięstwa, odmówił wycofania się na bardziej dogodną linię obrony, co doprowadziło do ogromnych strat.

Operacja Barbarossa, która miała zapewnić Niemcom błyskawiczne zwycięstwo, przerodziła się w długotrwałą i wyniszczającą wojnę na wyniszczenie, która stała się jednym z kluczowych czynników prowadzących do upadku III Rzeszy.

Przystąpienie USA do wojny i globalizacja konfliktu (1941–1942)

W grudniu 1941 roku, niemiecka polityka zagraniczna i działania wojskowe nabrały nowego wymiaru po przystąpieniu do wojny Stanów Zjednoczonych. Bezpośrednim powodem udziału USA w konflikcie była japońska napaść na Pearl Harbor 7 grudnia 1941 roku. W wyniku tego wydarzenia, dwa dni później Niemcy i Włochy, jako sojusznicy Japonii, wypowiedziały wojnę Stanom Zjednoczonym. Był to jeden z najważniejszych momentów II wojny światowej, ponieważ otworzył nowy teatr działań wojennych i znacznie zmienił układ sił.

Do tej pory Hitler liczył na to, że konflikt z Wielką Brytanią i ZSRR uda się rozstrzygnąć na jego korzyść, zanim jakiekolwiek poważne wsparcie dla aliantów nadejdzie z Ameryki. Przystąpienie USA do wojny oznaczało jednak, że Niemcy muszą stawić czoła potężnemu przeciwnikowi, dysponującemu ogromnymi zasobami ludzkimi, przemysłowymi i finansowymi. Choć w pierwszym okresie Stany Zjednoczone skoncentrowały swoje działania głównie na froncie pacyficznym, wsparcie sprzętowe i logistyczne dla Wielkiej Brytanii i Związku Radzieckiego (poprzez Lend-Lease Act) znacząco wpłynęło na sytuację wojenną w Europie.

Kulminacja niemieckiej ekspansji – ofensywa na południu ZSRR i Afryce Północnej (1942)

W 1942 roku Hitler zdecydował o wznowieniu ofensywy na froncie wschodnim, koncentrując się na południowym odcinku frontu. Celem tej kampanii była przede wszystkim kontrola nad zasobami ropy naftowej na Kaukazie. Zdobycie tych terenów miało strategiczne znaczenie dla dalszego prowadzenia wojny, ponieważ Niemcy zaczęły odczuwać coraz większe braki w zaopatrzeniu paliwowym.

Latem 1942 roku niemieckie wojska rozpoczęły operację na południu Związku Radzieckiego. Bitwa o Stalingrad, która rozpoczęła się w sierpniu, szybko stała się symbolem zaciekłego oporu Armii Czerwonej i początkiem przełomu w wojnie. Pomimo początkowych sukcesów Wehrmachtu, bitwa zakończyła się klęską Niemców w lutym 1943 roku, gdy 6. Armia pod dowództwem Friedricha Paulusa została otoczona i zmuszona do kapitulacji. Była to jedna z najbardziej krwawych bitew w historii, a jej wynik przesądził o dalszej utracie inicjatywy przez Niemców na froncie wschodnim.

Równocześnie w Afryce Północnej trwały działania wojenne, w których udział brał Afrika Korps dowodzony przez Erwina Rommla, znanego jako „Lis pustyni”. Początkowo Niemcy odnosili sukcesy, zagrażając brytyjskim pozycjom w Egipcie i kontrolując Libię. Jednak w 1942 roku sytuacja zaczęła się odwracać po klęsce pod El Alamein i desancie aliantów w Afryce Północnej w ramach operacji Torch. Ostatecznie niemieckie wojska w Afryce zostały zmuszone do kapitulacji w maju 1943 roku.

Alianci przejmują inicjatywę – kampania włoska (1943–1944)

Po sukcesach w Afryce Północnej alianci zdecydowali się na rozpoczęcie inwazji na południową Europę. Pierwszym celem była Sycylia, na której alianci wylądowali w lipcu 1943 roku w ramach operacji Husky. Kampania zakończyła się sukcesem, a siły niemieckie i włoskie zostały zmuszone do wycofania się na kontynentalną część Włoch. Klęska państw Osi na Sycylii doprowadziła do upadku reżimu Benito Mussoliniego, który został aresztowany, a nowy rząd włoski podjął negocjacje z aliantami w sprawie zawarcia pokoju.

We wrześniu 1943 roku alianci rozpoczęli inwazję na południowe Włochy. Mimo formalnej kapitulacji Włoch, Niemcy zdołali przejąć kontrolę nad północną częścią kraju i utworzyć Włoską Republikę Socjalną, marionetkowe państwo pod przywództwem Mussoliniego, którego uwolniły niemieckie oddziały w ramach spektakularnej operacji ratunkowej. Walki na Półwyspie Apenińskim były długotrwałe i krwawe – Niemcy bronili się na umocnionej linii Gustawa, co znacznie spowolniło postępy aliantów.

W maju 1944 roku alianci ostatecznie przełamali niemiecką obronę w bitwie pod Monte Cassino, co pozwoliło im na zajęcie Rzymu w czerwcu tego samego roku. Mimo tych sukcesów walki we Włoszech trwały aż do końca wojny w 1945 roku. Kampania włoska miała jednak kluczowe znaczenie, ponieważ zmusiła Niemców do przerzucenia części sił z frontu wschodniego i Francji, co osłabiło ich zdolności obronne w innych rejonach.

Inwazja aliantów w Normandii i otwarcie drugiego frontu (1944)

6 czerwca 1944 roku rozpoczęła się operacja Overlord, czyli inwazja aliantów w Normandii, która była punktem zwrotnym w II wojnie światowej. Było to największe desantowe przedsięwzięcie wojenne w historii, w którym uczestniczyło około 156 tysięcy żołnierzy alianckich. Celem operacji było utworzenie drugiego frontu w Europie Zachodniej, co miało odciążyć walczący na wschodzie Związek Radziecki i przyspieszyć klęskę Niemiec.

Pomimo dobrze przygotowanych niemieckich pozycji obronnych na wybrzeżu, alianci zdołali przełamać front i w ciągu kilku tygodni opanowali znaczną część Francji. 25 sierpnia 1944 roku Paryż został wyzwolony, a wojska niemieckie musiały wycofać się na linię obronną wzdłuż granicy niemieckiej. Sukces operacji Overlord oznaczał, że Hitler stracił kontrolę nad dużą częścią Europy Zachodniej, a Wehrmacht musiał toczyć walki na dwóch frontach – wschodnim i zachodnim, co znacznie osłabiło jego zdolności obronne.

Ostateczna ofensywa ZSRR i upadek III Rzeszy (1944–1945)

Równocześnie z inwazją w Normandii Armia Czerwona rozpoczęła wielką ofensywę na wschodzie. W lipcu 1944 roku w ramach operacji Bagration wojska radzieckie przełamały niemiecką obronę na Białorusi, zadając Wehrmachtowi druzgocącą klęskę. W wyniku tej operacji front przesunął się o kilkaset kilometrów na zachód, a Niemcy utracili kontrolę nad znaczną częścią terytoriów okupowanych na wschodzie.

Do końca 1944 roku Armia Czerwona dotarła do granic Polski, a w styczniu 1945 roku rozpoczęła ofensywę zimową, która doprowadziła do zajęcia Warszawy i przekroczenia Odry. W tym samym czasie alianci na froncie zachodnim po nieudanej niemieckiej kontrofensywie w Ardenach (grudzień 1944 – styczeń 1945) rozpoczęli natarcie na Niemcy. Na początku 1945 roku III Rzesza znalazła się w tragicznym położeniu – z dwóch stron nacierały potężne armie alianckie, a niemieckie wojska nie były w stanie skutecznie się bronić.

W kwietniu 1945 roku Armia Czerwona dotarła do Berlina i rozpoczęła bitwę o Berlin, ostatnią wielką bitwę II wojny światowej w Europie. Walki były niezwykle zaciekłe, a miasto zostało niemal doszczętnie zniszczone. Hitler, świadomy nieuchronnej klęski, zdecydował się pozostać w oblężonej stolicy do samego końca.

Od początku 1945 przebywał Hitler w podziemnym bunkrze gmachu Kancelarii Rzeszy w Berlinie. 29 kwietnia 1945 w obliczu klęski Niemiec sporządził testament. Ostatni, deliryczny wyraz jego antysemickiej nienawiści kończył się słowami: „Nie chcę wpaść w ręce wrogów, którzy by dostarczyć rozrywki rozhisteryzowanemu motłochowi, potrzebują widowiska zorganizowanego przez Żydów. I dlatego postanowiłem zostać w Berlinie i tu, z własnej woli, ponieść śmierć„. Tego samego dnia zalegalizował swój związek z Ewą Braun a dzień później (30 kwietnia), około godz. 15.30 popełnił wraz z nią samobójstwo.

Śmierć Adolfa Hitlera i koniec III Rzeszy (30 kwietnia – 8 maja 1945)

30 kwietnia 1945 roku Adolf Hitler popełnił samobójstwo w swoim bunkrze pod Kancelarią Rzeszy w Berlinie. Wraz z nim życie odebrała sobie jego świeżo poślubiona żona, Eva Braun. Ciała Hitlera i Braun zostały spalone zgodnie z jego ostatnią wolą, aby uniknąć publicznego wystawienia zwłok przez wrogów.

Śmierć Hitlera była symbolem ostatecznego upadku III Rzeszy. 2 maja 1945 roku Berlin skapitulował, a 7 maja generał Alfred Jodl podpisał akt bezwarunkowej kapitulacji Niemiec w kwaterze głównej aliantów w Reims. Następnego dnia, 8 maja 1945 roku, dokument został ponownie podpisany w Berlinie przez przedstawicieli ZSRR i III Rzeszy, co oficjalnie zakończyło II wojnę światową w Europie.

Fragmenty z książki Ericha Kempki, kierowcy Hitlera „Ostatnie dni z Adolfem Hitlerem„, str. 311-313, (Tłum. autora)

„… 30 kwietnia 1945 r. około godz. 9.00 zatelefonował do mnie Bormann i poprosił, abym wstąpił do niego. Poinformował mnie, że Führer i jego żona mają tego dnia rozstać się z życiem. Hitler miał polecić, że zwłoki jego oraz Ewy Hitler mają być natychmiast spalone po jego śmierci, tak aby nie mogły dostać się w ręce Rosjan. Bormann polecił mi, abym podjął w tym celu konieczne środki. Kilka minut później otrzymałem polecenie pojawienia się u Hitlera, który powtórzył to, co już wcześniej dowiedziałem się od Bormanna.

Po przygotowaniu zapasów benzyny, poleciłem zablokować dojście do jego prywatnych pomieszczeń Hitlera. (Do przedpokoju mieszkania Führera miały dostęp tylko Goebbels, Bormann, Burgdorf, Krebs, Rattenhuber, Mohnke, Linge oraz Kempka). To polecenie było motywowane koniecznością zachowania spokoju oraz zapobiegało obecności niepotrzebnych świadków, mającego się niebawem rozegrać dramatu.

Adolf Hitler oraz jego żona pożegnali się między godz. 14.30 a 15.00 z kilkoma najbliższymi współpracownikami: Josefem Goebbelsem, panią Goebbels, Bormannem oraz Burgdorfem w jednym z przyległych do jego mieszkania pokoju. Potem udali się oboje do prywatnego mieszkania. Od tego czasu przebywałem przy drzwiach prowadzących bezpośrednio do mieszkania Hitlera.

Tuż po tym pełniący przy drzwiach przedpokoju wartę żołnierz zameldował, że pojawiła się pani Goebbels z żądaniem umożliwienia jej widzenia się z Hitlerem. Zapukałem do drzwi Hitlera. Führer otworzył i ostrym głosem zapytał: „Co sobie pan życzy, Günsche?„. Powiedziałem, że pani Goebbels prosi o pilną rozmowę. Hitler sam wyszedł do pani Goebbels, która w międzyczasie pojawiła się w przedpokoju. Zaczęła go skłaniać, aby jednak opuścił Berlin. Hitler jednoznacznie odmówił prośbie i wrócił natychmiast do swoich pomieszczeń. Ja zamknąłem za nim drzwi. Nikt po tym nie wchodził do ich prywatnych pomieszczeń. Jest więc wykluczone, aby mogli zostać uśmierceni przez jakąś inną osobę.

Gdy Bormann, Linge oraz ja weszliśmy do prywatnych pomieszczeń Hitlera, zobaczyliśmy przy ścianie po lewej stronie nieżyjącego już Szefa. Osunięte ciało z nieco pochyloną głową wisiało na prawym oparciu fotela. Z jego prawego policzka sączyła się krew. Na podłodze i dywanie zdążyła się już utworzyć kałuża krwi. Strzelił w prawy policzek z własnego pistoletu PPK 7,65, który od dnia 22 kwietnia – po bardzo burzliwej naradzie – ciągle nosił przy sobie.

„…Nie wiem, czy Hitler jednocześnie ze strzałem z pistoletu zażył truciznę. Uważam to jednak za możliwe. ..„

Spalenie zwłok Adolfa Hitlera

Fragmenty listu Adiutanta Hitlera O. Günsche do Ericha Kempki, autora książki „Ostatnie dni z Adolfem Hitlerem”, str. 89-100, (Tłum. autora).

„… Dr Strumpfegger oraz Linge wynosili owinięte w ciemną polową plandekę zwłoki Hitlera. Aż do nasady nosa twarz Szefa była zasłonięta. Spod włosów, które w międzyczasie mocno posiwiały, widoczne było czoło w postępującej bladości śmierci Lewa ręka wysunęła się spod plandeki i od łokcia bezwładnie zwisała. W ślad za nimi szedł Martin Bormann niosąc martwą Ewę Hitler. W lekkiej czarnej sukni spoczywała w jego ramionach. Jej głowa w jasnych lokach była odchylona do tyłu. Ten widok wzruszył mnie jeszcze bardziej aniżeli widok mego Szefa. Ewa nienawidziła Bormanna – z jego powodu miała dużo nieprzyjemności. Już dawno przejrzała jego walkę o władzę. Teraz jej ciało niósł jej największy wróg. „Nie może więcej ani chwili pozostać w jego rękach!?- pomyślałem. Powiedziałem do Günschego: „Pomóż nieść Szefa, ja wezmę Ewę.” Podszedłem do Bormanna i zabrałem bez słowa jej ciało z jego rąk. Wyczułem, że jej zwłoki były mokre. Mimowolnie pomyślałem, że i ona również zastrzeliła się. (Później powiedział mi Günsche, że Szef przy osuwaniu się potrącił stojący na stole flakon a wylana z niego woda zalała Ewę Hitler). Niosąc ciało całkowicie zapomniałem o dwudziestu stopniach prowadzących do wyjścia z bunkra. Siły ustępowały. Zatrzymałem się. W połowie schodów pospieszył mi z pomocą Otto Günsche. Wspólnie wynieśliśmy martwe ciało Ewy na zewnątrz.

W odległości około trzech metrów od wyjścia dr Stumpfegger oraz Linge położyli w pośpiechu zwłoki Szefa na ziemi. W bezpośredniej bliskości stała betoniarka, którą w swoim czasie wykorzystano do wzmocnienia bunkra Hitlera płaszczem ochronnym. Hitler leżał owinięty w koc, zwrócony nogami w kierunku swego bunkra. Długie czarne spodnie były podwinięte do kolan. Prawa stopa była nieco zwrócona w lewo, tak jak zapamiętałem z czasów naszych wieloletnich podróży.

Günsche i ja położyliśmy ciało Ewy Hitler obok jej męża. Dookoła eksplodowały rosyjskie pociski. Co chwila byliśmy zasypywani ziemią. Było prawdziwe piekło! Igrając ze śmiercią przynosiłem jeden kanister benzyny po drugim, oblewałem oba ciała aż dostatecznie nasączyły się materiałem palnym. W małym zagłębieniu, które utworzyło się na skutek pracy betoniarki, właśnie tam gdzie leżały zwłoki, zbierała się benzyna i nasączała ubrania obu ciał. Nikt z nas nie opuszczał tego miejsca.

Dr Joseph Goebbels podał mi zapałki. Zbliżyłem ogień do nasączonych benzyną martwych ciał. W ułamku sekundy wystrzelił w górę potężny płomień i pojawił się czarny obłok dymu. Oszołomieni patrzyliśmy na przerażające widowisko. Sześć osób żegnało w ten sposób po raz ostatni swego Szefa i jego żonę. Ogień pożerał benzynę. Wciąż trzeba było dolewać jej do wygasającego płomienia i na nowo podpalać. Całkowite spalenie zwłok było niemożliwe. W ciągu tego popołudnia zużyliśmy kilkaset litrów benzyny. Trwało to do godziny 19.30. Odeszliśmy głęboko wzruszeni.

Günsche i ja wróciliśmy do pokoju naszego Szefa. Ogarnęło nas uczucie całkowitej pustki. Widzieliśmy jeszcze świeże ślady śmierci. Pistolety Ewy i Adolfa Hitlera leżały na czerwonym dywanie. Przewrócony flakon leżał na stole. Nieopodal stało zdjęcie matki z okresu jej młodości. Nad biurkiem wisiał obraz Fryderyka Wielkiego. Zagubiony w myślach opuściłem pomieszczenie, aby ponownie przystąpić do swoich żołnierskich obowiązków…”

Führer Adolf Hitler – ciekawostki

Oto kilka ciekawostek dotyczących Adolfa Hitlera:

1. Sztuka i życie jako malarz: Przed wstąpieniem do polityki, Hitler marzył o karierze artysty. W młodości próbował dostać się do wiedeńskiej Akademii Sztuk Pięknych, ale został odrzucony. Tworzył obrazy, z których wiele zostało zachowanych, choć jego talent jako malarza nie był uważany za wybitny.

2. Wegetarianizm: W okresie młodości i później Hitler był wegetarianinem. Twierdził, że unika mięsa ze względów zdrowotnych i etycznych. W trakcie jego rządów w III Rzeszy, niektóre potrawy w państwowych restauracjach były przygotowywane na bazie warzyw i roślin.

3. Strach przed kotami: Hitler miał znaczący lęk przed kotami i unikał kontaktu z nimi. Miało to wpływ na obszarach, w których przebywał, ponieważ koty były wyeliminowane z jego otoczenia.

4. Tajne bunkry i schrony: Hitler wydał rozkazy budowy wielu tajnych bunkrów i schronów na terenie III Rzeszy, w tym słynnego bunkra w Berlinie, w którym spędził ostatnie dni swojego życia.

5. Obsesyjna dbałość o swoją prywatność: Hitler był bardzo skupiony na swojej prywatności i dbał o to, żeby nie było publicznie dostępnych zdjęć jego dzieciństwa czy młodości. Chciał budować swój wizerunek zgodnie z własnymi preferencjami.

6. Próby zabójstwa: W trakcie swojej kariery politycznej Hitler był celem wielu prób zabójstwa (mówi się, że w sumie na życie Furhera przeprowadzono 42 zamachy!).

7. Nieślubne dziecko: Istnieją kontrowersje dotyczące rodziny Hitlera. Wielu badaczy uważa, że mógł mieć nieślubne dziecko z Francuską dziewczyną, Charlotte Lobjoie, w czasie I wojny światowej.

8. Złote zęby: Po śmierci Hitlera w jego jamie ustnej znaleziono złote zęby, które miały być częścią jego protetyki stomatologicznej oraz dowodem potwierdzającym jego śmierć.

9. Samobójstwo: Hitler i jego żona Eva Braun popełnili samobójstwo w swoim berlińskim bunkrze 30 kwietnia 1945 roku, kiedy siły aliantów zbliżały się do stolicy Niemiec. Ich ciała zostały spalone i zakopane, aby uniknąć pochówku przez zwycięzców.

Te ciekawostki rzucają światło na różne aspekty życia i osobowości Adolfa Hitlera, zarówno te znane, jak i te mniej znane. Hitler był jednym z najbardziej kontrowersyjnych i wpływowych przywódców w historii, a jego działania miały tragiczne konsekwencje dla milionów ludzi.